کلینیک طب فیزیکی دکتررئيسی و دکـتراحدی

مرکز تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی.تشخیص، درمان مشکلات کف لگن، درد، فلج صورت، نوارعصب، فیزیوتراپی

دکتر غلامرضا رئیسی و دکتر طناز احدی

کلینیک طب فیزیکی دکتر غلامرضا رئیسی و دکتر طناز احدی

مرکز تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی در تهران (شریعتی) — درمان‌های نوین، غیرجراحی و علمی برای دردها و اختلالات عصبی–عضلانی–اسکلتی.

التهاب ودرد مفاصل ساکروایلیاک در پائین کمر

يكي از علل شايع درد كمر درد در مفصل ساكروايلياك است. در اين حالت درد كمر در پايين و دوطرف كمر است. گاهي اين درد بصورت درد در يك نقطه از كمر حس مي شود. گاهي اين نوع كمردرد به پا مي زند و با سيانتيك اشتباه مني شود. حتي در مواردي باعث جراحي غير ضروري بيمار كمي گردد. در مواردي درگيري ساكروايلياك باعث كمردري مي شود كه با ايستادن بدتر مي شود.

ساکروایلئیت به التهاب مفاصل ساکروایلیاک گفته می شود.

مفاصل ساکروایلیاک دو عدد هستند که درمحل اتصال استخوان های لگن به پائین ستون فقرات قرار دارند.ُساكروايليت

ساکروایلئیت یکی از علل ایجاد کننده درد در قسمت باسن(نشیمنگاه) و درد پائین کمر است ودرد آن ممکن است حتی به پاها انتشار پیدا کند.درد ساکروایلئیت اغلب با ایستادن طولانی مدت یا بالا رفتن از پله،دویدن،قرار گرفتن وزن بیشتر روی یک پانسبت به پای دیگر و برداشتن گامهای بلند تشدید می شود. ممکن است تشخیص ساکروایلئیت دشوار باشد زیرا با سایر علل کمردرد ودرد باسن اشتباه می شود.ساکروایلئیت ممکن است در اثر گروهی از بیماریهای ایجاد کننده آرتریت(التهاب مفاصل) ستون فقرات ایجاد شود. درمان ساکروایلئیت ممکن است شامل  استراحت،درمان فیزیکی،گرما ویخ، ودارومانند مسکن ها یا سایر داروها باشد.

علل ایجاد کننده ساکروایلئیت:

عوامل زیادی ایجاد التهاب مفاصل ساکروایلیاک می کنند که شامل موارد زیر می شود:

●  آسیب در اثر ضربه:

یک ضربه ناگهانی مانند تصادف اتومبیل وبخصوص موتورسیکلت یا افتادن وزمین خوردگی ممکن آسیب درمفصل ساکروایلیاک ایجاد کند.

●  آرتریت (التهاب مفاصل):

فرسایش مفاصل ایجاد حالتی می کند که به آن استئوارتریت یا آرتروز گفته می شود.اینحالت ممکن است یکی از علل ساکروایلئیت باشد. بیماری اسپوندیلیت انکیلوزان نوعی ارتریت التهابی است که ستون مهره ها را دچار بیماری می کند وبیشتر در مردان جوان دیده می شود.برای جلوگیری از عوارض ،این بیماری نیاز به درمان دارد.عوارض اسپوندیلیت انکیلوزان شامل مشکلات تنفسی،دفورمیتی وتغییر شکل ستون فقرات،عفونت ریوی ومشکلات قلبی است.

حاملگی:

مفاصل ساکروایلیاک باید در هنگام بارداری شل شده وبرای تطبیق با زایمان وتولد نوزاد کشیدگی  مناسب داشته باشند.افزایش وزن  وتغییر وضعیت راه رفتن  زنان در دوران بارداری  می تواند استرس وفشار اضافه ای به این مفاصل وارد آورده وباعث گرفتاری شود.

●عفونت ها: از علل دیگر درد مفاصل ساکروایلیاک عفونت ها هستند.انواع عفونت ها مانند سل و بروسلوز ( تب مالت) از علل ساکروایلئیت هستند.

●ساکروایلئیت علل کمتر شایع ،دیگری مانند کولیت اولسرو(کولیت زخمی)،بیماری کرون و سندرم رایتر و بیماری ویپل هم دارد. 

تشخیص و تست های تشخیصی ساکروایلئیت 

درصورت لزوم پس از معاینه ،پزشک متخصص طب فیزیکی ممکن است انجام آزمایشات و عکسبرداری رابرای تشخیص علل ساکروایلئیت ضروری بداند.

عکسبرداری:

عکسبرداری اشعه ایکس از لگن ممکن است علائم آسیب در مفاصل ساکروایلیاک رانشان ددرگيري مفصل ساكروايلياكهد.ام آر آی ممکن است توصیه شود. در " ام آر آی "از امواج رادیوئی و میدان مغناطیسی قدرتمند برای عکسبرداری دقیق استفاده می شود.

●  تزریق داروی بی حس کننده برای تشخیص محل درد:

بدلیل آنکه درد ناحیه پائین کمر وپشت و درد باسن علل زیادی دارد وبافتهای زیادی می تواند مسئول درد وناراحتی بیمار باشد ممکن است پزشک از تزریق  ماده بی حسی  برای تشخیص دقیق محل درد استفاده کند.

 برای تشخیص محل دقیق درد ممکن است پزشک داروی بی حسی را در محل مورد نظر تزریق کند. اگر بعنوان مثال این تزریق در محل مفصل ساکروایلیاک صورت گرفت وبهبودی در درد ایجاد شد ،مشخص می شود که بیماری مفصل ساکروایلیاک وجود دارد.با اینحال اگر ماده بی حسی به بافت های اطراف انتشار پیدا کند می تواند  دقت کمی داشته باشد وقابل اتکا نباشد.

درمان ساکروایلئیت برحسب تشخیص و علت بیماری متفاوت است. 

ساکروایلئیت به التهاب مفاصل ساکروایلیاک در محل اتصال استخوانهای سون فقرات به استخوان های لگن گفته می شود.

پزشک متخصص طب فیزیکی پس از تشخیص علت بیماری ساکروایلئیت ،درمان مناسب را تجویز خواهد کرد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:. 

●  داروهای مسکن:در صورتی که مسکن های ساده مانند استامینوفن، ایبوپروفن(ژلوفن،ادویل) وناپروکسن با مقدار کم باعث بهبودی درد نشود،ممکن است داروهای قویتر مانند ایندومتاسین  وسایر داروها توسط پزشک تجویز شود.باید به عوارض گوارشی وکلیوی این داروها توجه شود.

●  شل کننده های عضلانی در درمان ساکروایلئیت:

●  داروهایی مانند سیکلوبنزاپرین(فلکسریل،آمریکس)،باکلوفن ومتوکاربامول(روباکسین) ممکن است اسپاسم وگرفتگی عضلات را درمان کند.

●  مهار کننده های تومور نکروزیز فاکتور(TNF):

این داروها مانند اتانارسپت(انبریل)،آدالیموماب(هومیرا)،اینفلیکسیماب(رمیکید)اغلب برای نوعی از ساکروایلئیت که همراه بیماری اسپوندیلیت انکیلوزان است ،تجویز می شود.

●  درمانهای فیزیوتراپی وطب فیزیکی:متخصص طب فیزیکی ممکن است برحسب نوع بیماری، ورزشهای کششی  برای حفظ انعطاف پذیری مفصل و ورزشهای تقویت کننده عضلات برای افزایش ثبات عضلانی تجویز کند.

تزریق کوتیکواستروئید داخل مفصل ممکن است انجام شود. تعداد تزریقات در طول سال  باید محدود باشد تا ضعیف شدن استخوان وتاندون ها  بوجود نیاید.


در صورتیکه عفونت علت ساکروایلئیت باشد ،پس از  معاینه  وانجام آزمایشات لازم و تشخیص دقیق درمان شروع می شود.  بعنوان مثال اگر بروسلوز يا تب مالت علت ساکروایلئیت باشد آنتی بیوتیک هائی مانند داکسی  سیکلین،استرپتومایسین،جنتامایسین ،ریفامپین،کوتریموکسازول   برحسب پروتکل درمانی مورد نظر پزشک تجویز می گردد.

●  ایمپلنت وسیله تحریک کننده الکتریکی ممکن است در بعضی موارد توصیه شود.

●  عصب زدائی(denervation)رادیوفرکوئنسی:

انرژی رادیو فرکانس می تواند تخریب عصبی ایجاد کند که باعث بهبودی درد می شود.

 جراحی:

عمل جراحی فیوژن مفصل بندرت ممکن است نیاز باشد.باید توجه داشت که معمولا   به عمل جراحی  برای درمان ساکروایلئیت نیازی نیست.

 

مطالب مرتبط

 

درمان  درد باسن

توجه: استفاده از این مطلب و سایر مطالب وبلاگ طب فیزیکی و توانبخشی  فقط با ذکر منبع و لینک فعال مطلب مجاز می باشد.

درمان درد باسن و نشیمنگاه بستگی به تشخیص بیماری دارد.

درمان  اولیه درد باسن :

در دردهای خفیف ، مسکن ها مانند استامینوفن،بروفن(ادویل،ژلوفن)،اسپرین وهمچنین استفاده از کیسه اب داغ یاکیسه یخ  (بسته به پاسخ بدن  به گرما یا سرما)می تواند مفید باشد. در درد های مزمن استفاده متناوب از  کیف اب داغ و کیسه یخ ،هر کدام بمدت 15 تا 20 دقیقه  را میتوان امتحان کرد. اینکار چند بار در روز تکرار شود. کیسه یاکیف محتوی اب داغ و  کیسه محتوی یخ را  هر کدام جداگانه لای حوله بپیچید تا به پوست اسیبی نرسد. استفاده بیش از 15 تا 20 دقیقه نیز باعث اسیب به  اعصاب وبافتها میشود وباید از ان پرهیز نمود.برای اماده سازی کیسه یخ از قطعات کوچک یخ استفاده کنید.(مصرف آسپرین  تاسن 21 سال  در صورت ضرورت فقط طبق دستور پزشک صورت می گیرد.)

ورزشهای کششی ملایم برای پاها،لگن،وباسن کمک کننده است. برای کاهش فشار هنگام نشستن، قرار دادن یک بالش در زیر باسن  کمک کننده است.

اگر پس از دوهفته بهبودی حاصل نشد یا علائم جدیدی بروز نمود، باید به پزشک متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی مراجعه شود.

 تشخیص علت ومعاینه درد باسن:

 هنگام مراجعه به متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی، درمورد شرح حال بیمارو سابقه پزشکی وی سوال خواهد شد.پزشک همچنین بیمار را معاینه خواهد کرد.پزشک طب فیزیکی وتوانبخشی، درمورد وضعیت سلامتی عمومی بیمار وعلائم موجود سوال خواهد نمود. همچنین هرگونه علائم اضافه نیز بررسی خواهد گردید: این علائم شامل موارد زیر است:

کاهش وزن غیر قابل توجیه،تب ،لرز،تعریق شبانه

در صورت لزوم عکس  رادیولوژی ساده (ایکس ری) ستون فقرات(spinal X-ray) برای بررسی شکستگی وسایر اختلالات ستون فقرات ومفاصل ان درخواست می شود. سایر روشهای عکسبرداری مانند اسکن استخوان وام آرآی(MRI)  یا سی تی اسکن(CT scan)ممکن است لازم شود.

اگر بیمار دچار درد باسن،شکستگی ساکروم داشته باشد ،ممکن است بررسی پوکی استخوان وازمایشات مربوطه مورد نیاز باشد.علل درد باسن در اینجا گفته شده است.

درمان درد باسن توسط پزشک متخصص طب فیزیکی:

 درمان درد باسن بستگی به علت ایجاد کننده درد دارد.در بیشتر موارد کنترل درد ودرمانهای طب فیزیکی وتوانبخشی برای تقویت عضلات درناحیه پشت وکمروهمچنین تقویت عضلات ناحیه باسن کمک کننده است.بعنوان یک قاعده ،تاکید براین است که بیمار دچار درد باسن هر چه زودتر به فعالیت های طبیعی خود  برگردد.درمان بستگی به شدت تداخل درد با کار وفعالیتهای روزمره بیمار دارد. اگربیمار بعلت درد  شدید باسن مجبور شده باشد فعالیت خود را بمقدار زیاد کم کند،درمان  گسترده تر خواهد بود.

باید توجه داشت که درد باسن بندرت نیاز به جراحی دارد. بنابراین اگر به شما جراحی توصیه شده ،ابتدا با یک متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی مشورت کنید. درمان  بیشتر درد های ناحیه باسن،روشهای طب فیزیکی وتوانبخشی می باشد.

مطالب مرتبط:

 

سطح مطلب: عمومی، کارشناسی، تخصصی و فوق تخصصی

آدرس کلینیک طب فیزیکی و فیزیوتراپی دکتر رئیسی: تهران، شریعتی بالاتر از سید خندان نرسیده به همت روبروی پارک شریعتی(کوروش). نبش کوچه پیروز. ساختمان شریعتی. طبقه اول واحد 10 تلفن 22882831
مرکز نوار عصب و عضله 22882831 و 09198045447

آدرس درمانگاه دکتر احدی: بیمارستان فیروزگرِِِ میدان ولی عصر، خیابان کریم خان، خ به آفرین 82141229 بخش طب فیزیکی و توانبخشی